Nieuws

Inmiddels is er een mooie grasoogst gestolen van het land, op een paar matig droge dagen tussen de buien door. We gaan van de winter zien of er ook van gemolken kan worden! De ooievaars zijn drie jongen aan het grootbrengen, tot groot vermaak van winkelend publiek. Er zijn mensen die gerust hier een kwartier het schouwspel van voer zoeken, en voer brengen aan de jongen blijven aanschouwen. Intussen is het nest ook verstevigd en verbeterd, een mooi bouwwerk.

Laten we maar beginnen met het goede nieuws. Vanaf nu, tot zolang het seizoen duurt, kunt u weer bloemen kopen bij ons. John van Fleurel, u weet wel, gevestigd aan de Rijndijk in Millingen (www.fleurelflowers.nl) zet hier op vrijdag een paar boeketten neer en die kunt u kopen. Als u zeker een boeket wil, kunt u een mailtje sturen naar ons, dan zetten we er een apart voor u. De bloemen zijn op vrijdag vers, de boeketten vaak kleurrijk en verrassend samengesteld. Geteeld in de koude grond, zonder gif. En alleszins betaalbaar. Zo rond een tientje, de hele week meteen een goed humeur als je naar je boeketje kijkt. ’t Is geen geld!
Zo’n humeurverbeteraar hebben wij wel af en toe nodig want de staat van ons grasland wekt wel chagrijn op. Nat en kaal. We hebben de koeien wel een paar keer een paar uur naar buiten gedaan, op een paar stukjes grasland waar het niet zo erg is als dat kapot gelopen wordt. Tevreden grazende koeien geven lekkerdere melk, had u het al geproefd? Die pret is weer over, deze week blijven ze waarschijnlijk gewoon weer helemaal in de stal, vanwege het natte grasland dus.
De ooievaars daarentegen hebben wel veel plezier van dit weer. De weides zijn zacht, makkelijk jagen op wormen en andere beestjes. Het paar wat onze voersilo heeft gepromoveerd tot residentie is er maar druk mee. Ze zitten om beurten inmiddels te broeden en er wordt nog wat geknutseld of gerepareerd aan het nest. Op het erf ligt nog een berg takken (die moeten we nog versnipperen) en dat is nu een soort handel in bouwmaterialen Natuurlijk, ook hier wordt het een schijtbende onder de silo. Dus het advies is om er niet te kort bij te gaan staan…

Na de milde winter en een heel laat, koud en nat voorjaar is het nu dan bijna zomer. Met redelijke temperaturen, zon en af en toe een bui. Na de afgelopen hele droge jaren is dit een verademing! Het duurde lang voordat de grasgroei goed op gang kwam, maar nu is het toch echt goed gekomen. Er ligt al een mooie wintervoorraad op de kuilplaat en afgelopen week kwam daar nog uitstekend hooi bij. Hooi en kuilgras verschillen nogal wat van elkaar. Meestal maak je hooi van een wat ouder, langer gewas gras wat je op het land laat drogen tot boven de 80% drogestof. Elke dag een keer met de schudder er door, liefst met veel zonnige dagen. Als je een bosje hooi oppakt en in een streng draait, moet je het horen breken, dan is het wel droog genoeg. Je bent er zo een week mee zoet. Dan hark je de boel bij elkaar, laat het in pakken persen en binden en dan kun je het opslaan, op een droge plek. Omdat we geen kapschuur meer hebben, trekken we er in de winter meestal losjes een zeil over zodat het niet nat regent, maar voor de bewaarbaarheid hoeft dat zeker niet. Hooi is gezond voer voor koeien, geeft de pensbacteriën in de koe mooi werk en geurig hooi stimuleert ook de eetlust. Maar veel melk geven ze er niet van.

Om in de winterdag goed te kunnen melken heb je goed geconserveerd kuilgras nodig. Dat maak je door wat jonger gewas te maaien, liefst maar één of twee keer te schudden en dan gauw harken, persen en in plastic te laten conserveren. De veldperiode, de tijd tussen maaien van het gewas en de pakken naar huis brengen, is zo kort mogelijk. Ook weer graag zonnig weer en wat oostenwind wil ook wel helpen bij het drogen. Het gaat gauw te hard, 37% drogestof is goed genoeg en soms bereik je dat al binnen 48 uur. Goed kuilgras ruikt ook lekker. Maar dat kan ook een beroepsdeformatie zijn. Over een paar weken kunnen we de wintervoorraad laten bemonsteren zodat we weten wat de kwaliteit is van de voederwaarde. Naast het drogestofgehalte, de hoeveelheid eiwit en ruwe celstof wordt van het monster ook bijvoorbeeld het ruw as-gehalte bepaald. Dat zegt dan weer iets over de smakelijkheid, maar ook bijvoorbeeld over de kans op uitgebreide groei van verkeerde bacteriën die de kwaliteit van de melk kunnen verpesten. Kortom, de tijd in het voorjaar dat we de eerste snee binnenhalen, is zo’n beetje de belangrijkste tijd van het jaar voor ons. We zijn er dit jaar heel tevreden over! Het is in ieder geval mooi op het erf gekomen.

We beginnen aan de zomerperiode. Veel mensen gaan korter of langere tijd op stap. Fijn als u ons tijdig laat weten dat u uw (vaste) bestelling een tijdje wil overslaan of aanpassen. Zelf houden we het bij Rundumhause, PlayaBalconica, en een bezoek aan de pâturages. Alleen de vrijdag van de intocht van de Nijmeegse Vierdaagse is onze winkel dicht, dan weet u dat alvast. Toch staan er deze zomer wat dingen in de agenda die zich niet verenigen met onze huidige werkweek. Dus er moeten keuzes worden gemaakt. Omdat we alle melk nu zelf verwerken, zullen we soms ervoor kiezen om, als we er een dag tussenuit willen, dan maar kaas te maken i.p.v. yoghurt, kwark of karnemelk. Op een ochtend 700 liter melk tot kaas maken, is qua tijd nu eenmaal efficiënter dan diezelfde melk in verschillende charges in literflessen schenken. Dus misschien gaat het deze zomer voorkomen dat er een week een product ontbreekt. We zullen dat wel laten weten, maar weet dan dat we de vrijkomende tijd goed besteed hebben in Groningen of Maastricht. Of op een waalstrandje met een picknickmand met broodjes en een fles limonade.

We beginnen aan de zomerperiode. Veel mensen gaan korter of langere tijd op stap. Fijn als u ons tijdig laat weten dat u uw (vaste) bestelling een tijdje wil overslaan of aanpassen. Zelf houden we het bij Rundumhause, PlayaBalconica, en een bezoek aan de pâturages. Alleen de vrijdag van de intocht van de Nijmeegse Vierdaagse is onze winkel dicht, dan weet u dat alvast. Toch staan er deze zomer wat dingen in de agenda die zich niet verenigen met onze huidige werkweek. Dus er moeten keuzes worden gemaakt. Omdat we alle melk nu zelf verwerken, zullen we soms ervoor kiezen om, als we er een dag tussenuit willen, dan maar kaas te maken i.p.v. yoghurt, kwark of karnemelk. Op een ochtend 700 liter melk tot kaas maken, is qua tijd nu eenmaal efficiënter dan diezelfde melk in verschillende charges in literflessen schenken. Dus misschien gaat het deze zomer voorkomen dat er een week een product ontbreekt. We zullen dat wel laten weten, maar weet dan dat we de vrijkomende tijd goed besteed hebben in Groningen of Maastricht. Of op een waalstrandje met een picknickmand met broodjes en een fles limonade.

Tot slot het nieuws over de opwoners: De eieren van het stel ooievaars zijn inmiddels uitgekomen, twee jongen worden nu gevoerd, echt, nog nooit zo weinig slakken in de tuin gezien!

Nu lijkt het toch echt voorbij, die mooie zomer. En nazomer. En herfst.
We hebben de koeien en het jongvee allemaal op stal gezet. Beetje inschikken en maar hopen dat ons jongvee wat sociale vaardigheden heeft. Aan de oostkant van de stal zijn de jongere dieren gehuisvest. De oudere kalveren zijn al wat langer onder dak, die zijn wel aan elkaar gewend. De jongste twee pinken hadden met elkaar een ruim hok en dat moeten ze nu delen met de drie oudste pinken die tot deze week nog lekker buiten liepen. Daar is het nu te nat, het grasland lopen ze kapot met hun scherpe hoeven. Het is afwachten of deze vijf dieren elkaar wat gunnen. Ook in zo’n groepje van vijf dieren ontstaat er een rangorde vaak, met wie er eerst mag vreten en drinken en wie maar moet afwachten of de hokgenoten wat voor haar overlaten.
Natuurlijk houden we dat in het oog, controleren we groei en gezondheid.
Bij veel trammelant zullen we de groepen anders moeten indelen.

Nu is het dus ook tijd om terug te kijken op het graslandgebruik. Dit jaar hebben onze dieren 38 weken lang zelf het overgrote deel van hun rantsoen bij elkaar gegraasd en geknabbeld. Meestal dag en nacht naar buiten, rondom melkenstijd een uur of twee in de stal. Daar zijn ze dan ook graag, om zich te laten borstelen door de koeborstel, rustig te liggen of staan herkauwen en natuurlijk de versgeplette gerst te vreten. In de droge periode hebben we een week of zes volop winterrantsoen moeten voeren, maar ze liepen wél buiten.
In de supermarkt wordt weidemelk verkocht. Dat is niet-biologisch geproduceerde melk waarvoor de koeien minimaal 120 dagen, 6 uur per dag weidegang moeten krijgen. Dat is nogal een verschil…

De kaasvoorraad is wat krap. De komende weken is er maar weinig belegen kaas uit eigen kaasmakerij. Er is wel kaas van Bastiaansen of Aurora als vervanging.
Extra belegen is er wel, wat sterk van smaak, maar de meeste klanten komen er voor terug. Om bij te halen, niet om te klagen gelukkig.

En dan, als we nog twee keer met de ogen knipperen, loopt het jaar weer ten einde. De ervaring leert dat boter, kwark en slagroom dan gewilde producten zijn. De ervaring leert ook dat onze koeien dan niet opeens veel meer melk met dubbel zo veel vet geven zodat we dat ook allemaal kunnen maken. We doen zeker ons best om aan uw bestelling te voldoen, maar we hopen ook op begrip als we niet iedereen kunnen bedienen. Nog een tip: boter en kwark laten zich goed ingevroren bewaren.

De winkel hier en onze bezorgdienst gaat de hele decembermaand gewoon door.
Maar de eerste week in januari blijven de koelkasten hier leeg, de winkel dicht en brengen we geen bestellingen rond. We nemen een week pauze. Dus uw reguliere bestellingen van maandag 2 januari tot en met zondag 8 januari staan er niet. En vrijdag 6 januari blijft de winkeldeur dicht. Maandag 9 januari is een hele mooie datum om de verkoop weer te starten.

We wensen u een hele feestelijke decembermaand, een gezellige jaarwisseling en alle goeds voor 2023!

Laatst ontvingen we een muziekvideo waarin Chris zijn versie zingt van The Times They Are A Changin'. Geschreven door Bob Dylan, uitgebracht in januari 1963. En nu dus opnieuw door Chris, onze webmaster. Zestig jaar later is de tekst nog steeds actueel, dat maakt het natuurlijk zo’n goed liedje, het is tijdloos. U kent vast wel de strekking ervan, wellicht roept het herinneringen op aan vervlogen tijden waarin u streed voor een rechtvaardiger wereld, een schoner milieu of andere mooie doelen. Samen rond een kampvuur (niet meer doen in de natuur, veels te droog en fijnstof kunnen we er ook niet meer bij hebben), de populairste in het gezelschap met een gitaar en een dapper ding wat een deel van de tekst kende, maar nooit helemaal. Naarmate de avond vorderde, maakte dat ook niet meer uit, iedereen was lief en we bedoelden het allemaal goed en morgen aten we weer boterhammen met zand en kleffe boterhamworst of iets wat op aardbeienjam leek.

De tijden veranderen, maar we passen ons aan. De meest banale aanpassing is dat u het voorlopig zonder onze belegen kaas moet stellen. Sowieso is de kaasvoorraad krap. Zo’n vier maanden geleden werd onze kaastobbe gerepareerd en stokte de kaasproductie voor een week of zeven. De afgelopen maanden zijn we aardig ingeteerd op de voorraad en nu hebben we weinig koeien aan de melk. Die werden tot half september gevoerd met kuilgras want er stond niks in de wei waar ze melk van kunnen maken. En van kuilgras, in combinatie met soms wel erg warme dagen, daalt de melkproductie nogal. We hebben bijna alle melk nodig om aan de vraag naar natte zuivel te voldoen, er schiet weinig melk over om kaas van te maken. Dus eer er weer eigen belegen kaas is… voorlopig leveren we in uw bestellingen belegen kaas van Aurora of Bastiaansen als alternatief. De adviesverkoopprijs van die kazen ligt een paar euro boven die van onze kaas, maar we doen niet moeilijk en bieden ‘m aan voor dezelfde prijs als onze eigen belegen kaas.

Gaan we hier nog iets zeggen over de droogte? Ja, dat doen we. Het was droog.
Er groeide bar weinig, maar tot onze vreugde lijkt de nieuwe aanplant in de heggen het tot nog toe redelijk uit te houden. Ook de oudere struiken en bomen staan er nog fris bij. Aan het eind van de wekenlange droge periode hebben we eens gemeten in een puls van een weidedrinkbak. Op die plek stond het grondwater ongeveer 1,70 onder het maaiveld. De verwachting dat onze weilanden, als er eenmaal fatsoenlijk regen valt, wel zullen herstellen is uigekomen. De grasgroei is op gang gekomen en de koeien weiden weer. Grote percelen geven we ze, omdat vertrapping van de natte bovenlaag op een nog droge ondergrond snel gebeurd is. We rekenen niet meer op een maaisnede. Om de wintervoorraad aan te vullen, hebben we voer moeten kopen. De kwaliteit daarvan is natuurlijk nog een onzekere factor, we hebben het nog niet op het erf staan.

Onveranderlijk is ons streven naar het vermijden van aankoop van nieuwe spullen. Oké, de flessenwasmachine, de wiedeg en de weidebloter zijn de afgelopen jaren nieuw aangeschaft, en ruim vier jaar geleden arriveerde onze tractor, hagelnieuw. En omdat onze Jos ‘m vaak wast, blijft ie er ook als nieuw uitzien. Maar verder zijn we hier erg van het repareren, bijschilderen, onderdelen vervangen, bezoek aan de kringloop en op andere wijze tweedehandsaanschaf. En wat onze overtuiging stut, dat dat prima zo gaat, is een (weliswaar niet door ons) gerepareerd krat wat we al jarenlang telkens weer tegenkomen in de voorraad, weer uitgeleverd wordt en weer terugkomt. Het is een goed gelukte reparatie! Zie de foto
Mooi toch!

Vanwege de matige kwaliteit van het wintervoer en omdat er op ongeveer een kwart van onze weidepercelen zowaar wat gras was gegroeid wat niet door de ganzen was opgevreten, zijn we de koeien al gaan weiden begin maart. Dat is extreem vroeg, maar het is leuk voor de dieren en leuk voor ons. Meer melk, lekkerdere melk, zachtere boter. De hele maand maart scheen het zonnetje uitbundig, nog nooit zoveel zonuren in maart, kopten de kranten. De keerzijde ervan is dat er geen druppel regen gevallen is, behalve op 31 maart, toen kwam er sneeuw wat resulteerde in 30 mm neerslag in 24 uur. Ergo: de koeien staan weer op stal. Minder melk, nog steeds lekker en weer hardere boter. Komende week loopt de temperatuur weer wat op, er is genoeg vocht in de bovenlaag en de meeste percelen zijn bemest met stalmest, we verwachten een fijne grasgroei. We houden de dames nog een paar dagen op stal, zo gauw de zode weer bekwaam is mogen ze weer naar buiten. Dan wordt het weer wikken en wegen, veel door de percelen lopen en de toekomstige grasgroei inschatten, schrikdraadjes zetten en hopelijk blijven de koeien dan netjes binnen de perken. Er lopen al praktijkproeven om afrasteringloos koeien te laten weiden. De dieren hebben dan een sensor om die localiseert waar ze zijn. Als ze buiten het toegestane perceel dreigen te lopen, krijgen ze een signaal waardoor ze omkeren. Het klinkt nog futuristisch maar het is een interessante mogelijkheid. Meer hierover leest u op https://edepot.wur.nl/567021.

In de tweede week van maart is het dan toch gebeurd: Langs het schouwpad aan de grenswetering, langs onze percelen is een nieuwe haag gepoot. Een dag of vier hebben vrijwilligers van IVN hard gewerkt om het plantgoed in de grond te zetten. Er staat meidoorn, vuilboom, rode kornoelje, kardinaalsmuts, wilde appel, wilde mispel, sleedoorn, wegedoorn, hondsroos gelderseroos in twee rijtjes. Het ziet er strak uit, zie de foto. Ook de struikjes die vorig jaar gezet zijn in andere stukken van ons land, zijn goed de winter doorgekomen. Over een paar jaar ziet het er vast en zeker wat aantrekkelijker uit. We kijken er naar uit.